คู่มือการเทรดสำหรับมือใหม่: ทุกเรื่องที่ควรรู้เกี่ยวกับ IPO

กันยายน 01, 2023 21:30

หากคุณติดตามข่าวในช่วง 2-3 สัปดาห์ที่ผ่านมา ก็อาจเห็นข่าวเกี่ยวกับการเสนอขายหุ้น IPO ของบริษัทออกแบบชิปชื่อ Arm ที่กำลังจะเกิดขึ้น แต่การเสนอขายหุ้น IPO คืออะไร ? และทำไมหลายๆ บริษัทจึงต้องดำเนินการนี้ ? มาทำความรเข้าใจไปพร้อมกันที่นี่!

IPO คืออะไร ?

การเสนอขายหุ้นใหม่ต่อประชาชนทั่วไป (IPO) ซึ่งเป็นกระบวนการที่บริษัทเอกชนออกหุ้นใหม่ เพื่อขายต่อสาธารณ ซึ่งจะทำให้บริษัทกลายเป็นบริษัทมหาชน

หลังจากออกสู่สาธารณะ หุ้นของบริษัทจะถูกจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ เช่น ตลาดหลักทรัพย์ลอนดอนหรือตลาดหลักทรัพย์นิวยอร์ก และสามารถแลกเปลี่ยนระหว่างผู้ซื้อและผู้ขายได้ตลอดทั้งวัน

ซึ่ง IPO นั้นจะเป็นที่นิยมมากในดีต แต่ก็ยังมีอีกวิธีที่บริษัทสามารถเข้าสู่สาธารณะ โดยการซื้อกิจการเพื่อวัตถุประสงค์พิเศษ (SPAC) หรือการจดทะเบียนโดยตรง ซึ่งทั้ง 2 วิธีได้รับความสนใจมากขึ้นในช่วงหลายๆ ปีนี้

ทำไมต้องทำ IPO?

ประโยชน์หลักและเหตุผลในการออกสู่สาธารณะผ่านการเสนอขายหุ้น IPO คือ เงิน โดยการออกหุ้นใหม่และขายให้กับประชาชนทั่วไป ทำให้บบริษัทสามารถระดมเงินทุนจำนวนมากได้ หรืออาจนำไปใช้ในการลงทุนเพื่อการเติบโตในอนาคต รวมทั้งชำระหนี้ หรือลงทุนในโครงการใหม่ได้ นอกจากนี้การเป็นสาธารณะยังช่วยให้บริษัทสามารถระดมทุนเพิ่มเติมได้ผ่านการเสนอขายครั้งที่ 2

นอกจากนี้ กรทำ IPO ยังถือเป็นการประชาสัมพันธ์บริษัทได้ ดังตัวอย่างเช่น Arm IPO ที่กำลังจะมีขึ้น ซึ่งสามารถช่วยให้ผู้คนรู้จักบริษัทมากขึ้น อีกทั้งยังสามารถเป็นการประชาสัมพันธ์ผลิตภัณฑ์ และอาจเพิ่มส่วนแบ่งการตลาดได้

นอกจากนี้การเป็นบริษัทจดทะเบียนยังช่วยเพิ่มสภาพคล่องให้กับผู้ถือหุ้นเดิม ซึ่งมีทางเลือกในการขายหุ้นของตนในตลาดสาธารณะ ซึ่งเป็นสิ่งที่บริษัทเอกชนทำไม่ได้

กระบวนการของ IPO เป็นอย่างไร ?

ในการที่จะออกสู่สาธารณะ บริษัทจะต้องสมัครใช้บริการของผู้จัดการการจัดจำหน่าย ซึ่งโดยปกติจะเป็นวาณิชธนกิจ ซึ่งเป็นผู้จัดการในการทำ IPO ส่วนใหญ่ โดยเรียกเก็บค่าธรรมเนียมในการบริการ ซึ่งอาจมากถึง 7% ของการเพิ่มทุนทั้งหมด

ซึ่งผู้จัดการการจัดจำหน่ายจะช่วยให้บริษัทที่ออกสู่สาธารณะตัดสินใจว่าจะออกหุ้นใหม่ในจำนวนเท่าไหร่ และจะประเมินมูลค่าของบริษัทเพื่อตัดสินใจว่าราคา IPO จะเป็นเท่าใด นอกจากนี้ยังได้รับมอบหมายให้ทำหน้าที่ประชาสัมพันธ์การเสนอขายหุ้น IPO เพื่อกระตุ้นความสนใจในหมู่นักลงทุนสถาบันที่มีศักยภาพ และท้ายที่สุดคือการขายหุ้น การเสนอขายหุ้น IPO จึงเป็นโอกาสแรกที่นักลงทุนที่ไม่ใช่เอกชนจะได้ลงทุนในบริษัท ในตลาดที่เรียกว่าตลาดหลัก

อย่างไรก็ตาม หลายครั้งที่โอกาสในการลงทุนใน IPO นี้จำกัดเฉพาะนักลงทุนสถาบัน ธนาคารเพื่อการลงทุน กองทุนเฮดจ์ฟันด์ หรือลูกค้าการลงทุนที่มีชื่อเสียงสูงเท่านั้น ผู้ค้าปลีกและนักลงทุนส่วนใหญ่จึงต้องรอประกาศหลังจากการเสนอขายหุ้น IPO แทน จึงจะสามารถซื้อหุ้นในตลาดที่เรียกว่าตลาดรอง

ซึ่งผู้จัดการการจัดจำหน่ายยังต้องรับความเสี่ยงในนามของบริษัท เนื่องจากการจะซื้อหุ้นใดๆ ที่ไม่ได้ขายให้กับนักลงทุนอื่นๆ ในระหว่างการเสนอขายหุ้น IPO ทำให้มีแรงจูงใจในการกำหนดราคาหุ้นต่ำกว่าราคา ซึ่งเคยทำให้หุ้นมีราคาสูงขึ้นในช่วงเริ่มต้นการซื้อขายในวันที่เสนอขายหุ้น IPO ซึ่งบางครั้งเรียกว่า "IPO pop"

ความยากลำบากของ Arm?

การเสนอขายหุ้น IPO มักจะมีการรายงานข่าวจำนวนมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเสนอขายหุ้น IPO ที่มีเงินจำนวนมากอย่าง Arm ซึ่งเห็นได้ชัดว่ามูลค่าของบริษัทแม่อย่าง SoftBank ที่ประมาณ 64 พันล้านดอลลาร์ แต่ Arm ดึงดูดความสนใจเป็นอย่างมาก เนื่องจากเป็นการเสนอขายหุ้น IPO หลังจากที่ตลาด IPO ซบเซา

หลังจาก “ปีแห่งการเสนอขายหุ้น IPO” ในปี 2021 ซึ่งเป็นปีที่ทำลายสถิติด้วยการเสนอขายหุ้น IPO รวม 2,682 รายการทั่วโลก ซึ่งสามารถระดมทุนรวมกัน 608 พันล้านดอลลาร์ แต่ในปี 2022 ตลาด IPO ก็ชะลอตัวลงอย่างมาก จากปัญหาเศรษฐกิจที่รุนแรง ความไม่แน่นอนทั่วโลก และการขาดความกระหายของนักลงทุน ส่งผลให้จำนวน IPO ที่เปิดตัวในปี 2022  ลดลงเหลือเพียง 1,154 ครั้ง และการเสนอขายหุ้น IPO เหล่านี้ก็สามารถระดมทุนได้เพียง 173 พันล้านดอลลาร์ เท่านั้น

โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสหรัฐอเมริกา ที่ Arm มีกำหนดเข้าจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ Nasdaq โดยมีการเปิดตัว IPO เพียง 93 ครั้งในปี 2022 ซึ่งสามารถระดมทุนได้ทั้งหมด 24 พันล้านดอลลาร์ ซึ่งลดลงจากการเสนอขายหุ้น IPO จำนวน 1,115 ครั้งในปีก่อนหน้า ที่สามารถระดมทุนได้รวม 346 พันล้านดอลลาร์

แม้ว่าจะยังไม่แน่ชัดว่า Arm IPO นั้นคาดหวังการระดมทุนไว้เท่าไหร่ แต่หากการประเมินมูลค่าของ SoftBankแม่นยำ Arm ก็ถูกกำหนดให้เป็นบริษัทที่มีมูลค่ามากที่สุดในการเสนอขายหุ้น IPO ในสหรัฐอเมริกาโดยใช้เวลาเพียงเกือบสองปี และเมื่อ Rivian Automotive จดทะเบียนในตลาดเริ่มแรก ด้วยมูลค่าหลักทรัพย์ 70 พันล้านดอลลาร์

ดังนั้น บริษัทเอกชนอื่นๆ ที่กระตือรือร้นที่จะเปิดตัว IPO ด้วยตนเอง จึงมีแนวโน้มที่จะจับตาดูการเสนอขายหุ้น IPO และการประสบความสำเร็จ Arm อย่างใกล้ชิด เพื่อเป็นแทางนางในการเริ่มต้นตลาด IPO ที่ยากลำบากในสหรัฐอเมริกาได้

เราสามารถคาดหวังสิ่งที่คาดหวังอะไรจาก Arm IPO?

SoftBank คาดหวังว่าการเสนอขายหุ้น IPO ครั้งนี้จะประสบความสำเร็จมากกว่าความพยายามครั้งก่อนกับ WeWork ซึ่งเป็นความล้มเหลวในการลงทุนซึ่งทำให้บริษัทต้องขาดทุนหลายพันล้าน ซึ่งหลังจากล้มเหลวในปี 2019 ในที่สุด WeWork ก็ได้เปิดตัวสู่สาธารณะผ่าน SPAC ในปี 2021 ไดสำเร็จ

โดยหลังจากสิ้นสุดการซื้อขายวันแรกของ WeWork มูลค่าหลักทรัพย์ตามราคาตลาดอยู่ที่ประมาณ 9 พันล้านดอลลาร์ ซึ่งในปัจจุบันมีมูลค่าน้อยกว่า 100 ล้านดอลลาร์ และมีรายงานว่าใกล้จะยื่นฟ้องล้มละลาย โดยรวมแล้ว SoftBank ลงทุนมากกว่า 1 หมื่นล้านดอลลาร์เพื่อซื้อหุ้น 46% ใน WeWork

ส่วนที่ Arm แหล่งรายได้หลักของบริษัทในสหราชอาณาจักรมาจากการออกใบอนุญาตทรัพย์สินทางปัญญา แทนการผลิตและจำหน่ายชิปของตัวเอง Arm จึงสามารถเรียกเก็บค่าธรรมเนียมจากผู้ผลิตชิปเป็นเปอร์เซ็นต์สำหรับการใช้การออกแบบชิปของตนได้

การออกแบบชิปนี้สามารถพบได้ในสมาร์ทโฟนเกือบทุกเครื่องในโลก ซึ่งเป็นตลาดที่มีส่วนแบ่งมากกว่า 99% แต่เมื่อบริษัทเป็นเจ้าของตลาดถึง 99% แล้วมันจะไปอยู่ที่ไหน? การครอบงำดังกล่าวยังทำให้ Arm ต้องเผชิญกับความผันผวนอย่างมากในตลาดสมาร์ทโฟน ซึ่งเป็นตลาดที่มียอดขายลดลงในช่วงหลายเดือนที่ผ่านมา

นอกจากนี้ ยังมีรายงานว่านักลงทุนที่มีศักยภาพยังกังวลต่อการลงทุนของ Arm ในจีน ซึ่งเป็นภูมิภาคที่ต้องพึ่งพารายได้ประมาณ 25% ในช่วงเวลาที่ความสัมพันธ์ระหว่างปักกิ่งและวอชิงตันดูเหมือนจะย่ำแย่ลง และวอชิงตันก็เริ่มกำหนดข้อจำกัดในการดำเนินงานของผู้ผลิตชิปในสหรัฐฯ ในจีน ซึ่งการพึ่งพาจีนนี้อาจขัดขวางนักลงทุนได้

ดังนั้น ผู้ที่พิจารณาลงทุนใน Arm หลังจากการเสนอขายหุ้น IPO อาจต้องลงทุนด้วยความระมัดระวัง ซึ่งการติดตามตลาดอย่างรอบคอบหรือรอดูว่าตลาดจะมีปฏิกิริยาอย่างไรต่อการเสนอขายหุ้น IPO ครั้งแรกในสหรัฐฯ ในรอบเกือบ 2 ปีนี้

สัมนาการเทรดและการลงทุน

สนใจข่าวเศรษฐกิจมหภาค เรามีคำตอบให้คุณ! กับสัมนาการเทรดออนไลน์ ฟรี ที่คุณจะได้พบกับเซสชั่นที่หลากหลายพร้อมพบปะพูดคุยกับเหล่าเทรดเดอร์ผู้เชี่ยวชาญ พร้อมศึกษาวิธีการและกลยุทธ์ที่น่าสนใจในไลฟ์สดที่จะมาสาธิตวิธีการต่างๆ เพื่อคุณโดยเฉพาะ!

สัมมนาการเทรดออนไลน์ฟรี

เรียนสดกับเทรดเดอร์ผู้เชี่ยวชาญจากต่างประเทศ

ข้อมูลอ้างอิง

  • PWC – Global IPO Watch 2021
  • PWC - Global IPO Watch 2022

บทความนี้ไม่มีและไม่ควรตีความว่ามีคำแนะนำในการลงทุน ข้อเสนอ หรือการชักชวนสำหรับธุรกรรมใดๆ ในเครื่องมือทางการเงิน โปรดทราบว่าการวิเคราะห์การซื้อขายด้านบน ไม่ใช่ข้อบ่งชี้ที่เชื่อถือได้สำหรับทั้งในปัจจุบันหรือในอนาคต เนื่องจากสถานการณ์อาจเปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลา คุณควรขอคำแนะนำจากที่ปรึกษาทางการเงินอิสระ เพื่อทำความเข้าใจความเสี่ยงก่อนตัดสินใจลงทุน

Roberto Rivero
Roberto Rivero นักเขียนด้านตลาดการเงิน, Admirals, London

Roberto ทำงานด้านการออกแบบระบบเทรดและวิธีการตัดสินใจมานานกว่า 11 ปี สำหรับให้เทรดเดอร์และผู้จัดการกองทุนไว้ใช้งาน และมีประสบการณ์ 13 ปี ทำงานร่วมกับนักลงทุนมืออาชีพในตลาด S&P เขามีปริญญาด้านเศรษฐศาสตร์ และด้านการบริหารในปริญญาโท ทั้งนี้ เขาเป็นนักลงทุนสาย